Data publikacji:
Co to jest spalanie stukowe i jakie ma objawy?
Spalanie stukowe jest niebezpiecznym zjawiskiem występującym w silnikach spalinowych, w następstwie którego może dojść do ich uszkodzenia lub całkowitego zniszczenia. Właściciele samochodów powinni być więc szczególnie przeczuleni na jego punkcie. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje na temat tej anomalii, podpowiadamy, jakie są jego objawy, a także jak im skutecznie przeciwdziałać.
Co oznacza spalanie stukowe?
Spalanie stukowe określane jest bardziej formalnie mianem spalania detonacyjnego. Może ono dać o sobie znać w każdym tłokowym silniku spalinowym z zapłonem iskrowym. Napędy tego rodzaju spotkamy w większości samochodów osobowych, które poruszają się po naszych drogach, więc zagrożenie, jakie sprawia, jest potencjalnym problemem, przed którym może stanąć większość kierowców.
W normalnym procesie spalania mieszanka paliwa i powietrza ulega zapłonowi za sprawą iskry wytworzonej przez świecę. Zapłon następuje tuż przed końcem suwu sprężania. Powstały płomień rozprzestrzenia się w komorze spalania z prędkością wynoszącą od ok. 30 m/s do 60 m/s. Podczas tego procesu powstają gazy spalinowe prowadzące do wzrostu ciśnienia w komorze, które porusza tłok. Pojedynczy cykl spalania przebiega w ciągu ułamka sekundy.
W trakcie spalania stukowego mieszanka paliwowo-powietrzna nie jest prawidłowo spalana w komorze, wybucha ona przedwcześnie lub zbyt późno tuż w okolicy świec zapłonowych. Spalanie przebiega tutaj na zasadzie reakcji łańcuchowej, płomień porusza się z wielokrotnie większą szybkością, sięgającą nawet do 1000 m/s. Zjawisko poważnie obciąża elementy silnika, takie jak tłok, wał korbowy lub korbowód. Części wystawione są nie tylko na duże siły mechaniczne, ale także na wyższą temperaturę niż zakładali projektanci silnik.
Spalanie stukowe – objawy
Podstawowym objawem spalania detonacyjnego jest dobrze słyszalne metaliczne stukanie w trakcie pracy silnika. Dźwięk różni się oczywiście między różnymi modelami aut i silników, na jego charakter ma też wpływ to, w jakim konkretnie momencie dochodzi do wybuchu mieszanki paliwowej. Stukot w silniku przekłada się na jego realny spadek mocy, a więc także zużycie paliwa. Jeżeli systemy kontrolne auta są w pełni sprawne, na desce rozdzielczej lub w komputerze pokładowym samochodu powinna pojawić się informacja o problemie.
Spalanie stukowe – przyczyny
Specjaliści wyróżniają kilka podstawowych przyczyn spalania stukowego, przyjrzyjmy się każdej z nich z osobna.
Niewłaściwe paliwo
Spalanie stukowe jest wywoływane bardzo często przez niewłaściwą mieszankę paliwową. Zjawisko pojawia się jeżeli np. silnikowi przystosowanemu do pracy z paliwem 98-oktanowym zaserwujemy mieszankę o niższej liczbie oktanowej. Jeżeli wszystkie czujniki samochodu są sprawne, o pomyłce tego typu powinna poinformować nas przeważnie odpowiednia kontrolka.
Uszkodzony czujnik spalania stukowego
Spalanie stukowe jest obecnie dość rzadkim zjawiskiem, głównie za sprawą specjalnych czujników instalowanych we wszystkich autach produkowanych od początku XXI wieku. Urządzenia te rejestrują niepożądane wibracje silnika o konkretnej częstotliwości, które odpowiadają spalaniu stukowemu. Komputer samochodu jest w stanie na podstawie tych danych ustalić, w którym cylindrze zachodzi anomalia, a następnie zapisuje te informacje w swojej pamięci, tak aby mogły zostać użyte przez obsługę warsztatu. Właściciel pojazdu jest z kolei natychmiast informowany o awarii napędu, bowiem komunikat wyświetla się na desce rozdzielczej.
Czujniki spalania stukowego są jednak wrażliwe i mogą ulec uszkodzeniu. Najczęściej dochodzi do korozji lub przerwania przewodów łączących je z komputerem auta. Zdarza się też, że wysyłają one kompletnie błędne sygnały lub nie rejestrują żadnych drgań. Powodem problemów z działaniem jest również ich niewłaściwa ponowna instalacja po wykonaniu przeglądu silnika lub wymianie paska rozrządu.
Przestawiony rozrząd
Niewłaściwie działający rozrząd silnika jest też potencjalnie źródłem problemów ze spalaniem stukowym. Zjawisko wywołuje uszkodzony łańcuch lub pasek rozrządu, który wymaga naprawy lub wymiany.
Przegrzany silnik
Do spalania detonacyjnego dochodzi też w przypadku nadmiernego przegrzania silnika, które może wynikać z zepsutego systemu chłodniczego, niesprzyjających warunków atmosferycznych, a także jego ogromnego przeciążenia. Zazwyczaj o zbyt wysokiej temperaturze jesteśmy informowani jeszcze przed zakłóceniem procesu spalania, ale nie dzieje się tak, jeżeli zawiodą odpowiadające za to czujniki.
Jak powstrzymać spalanie stukowe?
Jak uchronić się zatem przed spalaniem stukowym? Eksperci zalecają przede wszystkim stosowanie wysokiej jakości paliwa. Zaleca się też regularną wymianę oleju silnikowego, o parametrach zalecanych przez producenta samochodu.
Nie zaszkodzi także regularna kontrola silnika, w tym świec zapłonowych, które również mogą przyczyniać się do występowania anomalii. Równie ważna jest kwestia systemu chłodniczego – warto zwracać uwagę na poziom płynu w chłodnicy, szczelność transportujących go przewodów, a także działanie termostatu. Nie zapominajmy też o sprawdzeniu wszystkich czujników kontrolujących pracę układu napędowego – awaria któregoś z nich może nas potencjalnie wiele kosztować.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Jak czytać oznaczenia oleju silnikowego i co oznaczają?
2024-04-22
Jakie żarówki D2S kupić? Jakie są najlepsze?
2024-04-20
Jaka jest najlepsza piana aktywna?
2024-04-19
Opony DEMO. Czy warto je kupić i na co uważać
2024-04-17
Jakie żarówki H1 do lamp soczewkowych?
2024-04-15
Opony Run Flat czy zwykłe?
2024-04-11
Autor: Michał Kułakowski